Sự "Thành Công" được định nghĩa đặc biệt trong giáo dục trẻ chậm phát triển trí tuệ - tự kỉ
Trẻ chậm phát triển trí tuệ (CPTTT) - tự kỷ gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống hằng ngày. Các em gặp khó khăn trong giao tiếp, sinh hoạt, thể hiện bản thân hay ngay như cả trong vấn đề ăn uống, nghỉ ngơi. Chăm sóc và giáo dục trẻ CPTTT - tự kỷ hiện nay đã không chỉ còn là câu chuyện riêng tư của gia đình, thầy cô mà đã được xã hội quan tâm, hỗ trợ rất nhiều. Với mỗi em học sinh CPTTT - tự kỷ, chúng ta lại có một câu chuyện riêng mà trong đó có đầy đủ các cung bậc cảm xúc.
Theo bạn, thế nào là giáo dục trẻ CPTTT - tự kỷ thành công? Có lẽ với mỗi chúng ta khái niệm về thế nào là “giáo dục trẻ thành công” được định nghĩa rất khác nhau. Đa phần nhiều người thường muốn con phải học giỏi, thành tích nổi trội, kiếm được thật nhiều tiền. Nhưng với các bậc làm cha mẹ của trẻ CPTTT - tự kỷ thì thành công trong giáo dục trẻ lại đơn giản hơn nhiều. Có lẽ chỉ là mong các em mạnh khỏe, có thể tự lập và hòa nhập xã hội một phần nào đó.
Trung tâm Sao Mai tọa lạc tại số 06 ngõ 08 phố Hoàng Đạo Thúy - Quận Thanh Xuân - Thành phố Hà Nội. Trung tâm được thành lập ngày 11/ 12/ 1995 trực thuộc Hội Cứu Trợ Trẻ Em Tàn Tật Việt Nam, Trung tâm do Thầy thuốc ưu tú - Bác sĩ chuyên khoa II tâm thần: Đỗ Thuý Lan, nguyên phó giám đốc bệnh viện tâm thần Hà Nội, Giám đốc bệnh viện tâm thần ban ngày Mai Hương - Phó chủ tịch Hội Cứu Trợ Trẻ Em Tàn Tật thành phố Hà Nội khóa I và II, ủy viên BCH hội cứu trợ TETT Việt Nam sáng lập.
Hiện tại, Trung tâm có 3 lớp Kỹ năng sống (KNS) nhằm giáo dục, hoàn thiện giúp trẻ các kỹ năng sống cần thiết nhằm giúp trẻ có khả năng hòa nhập cộng đồng một cách tốt hơn. Có những em học sinh khi đến với lớp Kỹ năng sống dù đã học hết tiểu học nhưng vẫn chưa biết đọc, không biết làm những việc cho bản thân như xúc ăn cơm, lấy nước uống, không biết giao tiếp với người khác, còn rất nhiều hành vi như la hét, tự làm đau bản thân,… Ở lớp, các em học sinh sẽ có chương trình giáo dục bao gồm đầy đủ 7 lĩnh vực kỹ năng sống quan trọng và cần thiết cho trẻ trong cuộc sống như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng xã hội, học tập chức năng, kỹ năng tự quản lý bản thân, kỹ năng sống tại nhà, kỹ năng tham gia cộng đồng và kỹ năng định hướng nghề nghiệp. Chương trình giáo dục của trẻ sẽ được xây dựng cá nhân riêng biệt phù hợp với đặc điểm của từng bạn học sinh với đội ngũ giáo viên có chuyên môn, kinh nghiệm, tận tâm với nghề.
Hiện nay 3 lớp KNS có 28 học sinh, đa phần các em đều đã biết đọc, viết, tính toán tương đối tốt; biết thể hiện nhu cầu của bản thân. Rất nhiều em sau khi được học ở lớp đã khi về thực hành thành thạo tại gia đình, tự phục vụ được nhu cầu của bản thân mình và làm được các công việc ở nhà đỡ đần bố mẹ, giúp cho những bậc phụ huynh tự tin hơn về khả năng tự lập của con em họ. Ngoài ra, các em đã có thể giao tiếp, tương tác tốt hơn với mọi người chứ không còn khép kín như trước. Có 4 em học sinh còn có thể tự đi xe bus, xe đạp đến trường mà không cần bố mẹ đưa đón.
Không chỉ như vậy, trong những năm qua, hoạt động của các lớp KNS đã gặt hái được nhiều thành công trong hoạt động hướng nghiệp - dạy nghề cho các em là trẻ CPTTT - tự kỷ tại trung tâm. Với đặc điểm của cả ba lớp là học sinh đang ở độ tuổi thanh, thiếu niên. Ban lãnh đạo Trung tâm luôn nhận thức được tầm quan trọng của việc tiền hướng nghiệp đối với trẻ tự kỷ, CPTTT và nhu cầu ngày càng lớn của các bậc phụ huynh cũng như các thanh thiếu niên khuyết tật trí tuệ là được học các kỹ năng tiền dạy nghề và dạy nghề, với mong muốn các em có một tương lai tương sáng hơn và sống tự lập hơn trong tương lai.
Có 9 học sinh được tham gia lớp học làm bánh trong đó có 4 em đã có thể tự làm thành thạo từ 3-4 loại bánh như bông lan, cookies bơ, cookies trà xanh, bánh donut, …mà không cần thầy cô hỗ trợ. Có 10 em học sinh tham gia lớp học phục vụ, pha chế tại quán cà phê Sao Mai của Trung tâm. Ở đây đã giúp các em thúc đẩy, rèn luyện kỹ năng giao tiếp, tương tác xã hội, tính toán sử dụng tiền. Hiện nay đã có một số em học sinh được nhận làm nhân viên phục vụ tại nhà hàng, nhân viên bán hàng tại cửa hàng đồ gia dụng, quần áo. Trung tâm đã kết nối đào tạo 7 em học sinh tham gia khóa học về tin học. Hiện đã có 4 em đã được được nhận vào làm tại trung tâm về tin học, dữ liệu AI. Các em được nhận lương theo sức lao động của mình, kiếm được tiền cho bản thân và gia đình. Có thể mức lương của các em nhận được còn chưa cao nhưng đối với những phụ huynh của các em đây đã là niềm vui, niềm tự hào rất lớn.
Có thể nói, với việc các em học sinh CPTTT - tự kỷ đã chủ động giao tiếp, tương tác xã hội, tự lập - phục vụ bản thân, tìm kiếm được một công việc phù hợp với mình, có thu nhập xứng đáng đã là “giáo dục thành công” với những người làm thầy cô và phụ huynh của các em. Các em sẽ mãi niềm tự hào, là cột mốc đánh dấu sự thành công của thầy cô, của cha mẹ.
Với bề dày thành tích hơn 25 năm của mình, Trung tâm Sao Mai luôn cố gắng nỗ lực là ngọn cờ đầu đem đến chất lượng can thiệp, giáo dục tốt nhất cho mỗi em học sinh, xứng đáng với giá trị cốt lõi “Tín-Trí-Tâm” mà Trung tâm đã đề ra, là địa chỉ uy tín - tin cậy cho các bậc phụ huynh có con CPTTT - tự kỷ.
Trung Hiếu
