Một số đồ chơi, trò chơi phù hợp có thể giúp can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ
Hiện nay đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ 4 tại Việt Nam đã khiến nhiều tỉnh thành trên cả nước phải cho học sinh nghỉ học, nghỉ hè sớm để đảm bảo phòng dịch. Học sinh của Trung tâm Sao Mai cũng đã nghỉ học cùng với học sinh các cấp của Hà Nội theo chỉ thị chung. Tuy nhiên, trẻ tự kỷ có là đối tượng học sinh có đặc thù riêng và là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều hơn. Bởi trẻ tự kỷ nghỉ học là những kết quả trị liệu của trẻ trước đó có thể trở về con số 0, quá trình trị liệu bị gián đoán trẻ sẽ bị quên hết, khi trẻ đi học trở lại thì cô trò và gia đình lại phải bắt tay lại từ đầu rất khó khăn, thậm chí nhiều trẻ mất đi cơ hội can thiệp sớm. Vậy làm sao để trẻ tự kỷ trong thời gian nghỉ dịch ở nhà vẫn duy trì được kết quả học tập, trị liệu?
Có thể nói rằng, thời gian trẻ ở nhà, sự quan tâm, đồng hành của cha mẹ sẽ là “liều thuốc” tốt nhất giúp trẻ tự kỷ giảm bớt các khó khăn, duy trì sự tiến bộ. Như những lúc rảnh rỗi, phụ huynh cần gia tăng các hoạt động chức năng cho trẻ, chơi với trẻ bằng các trò chơi can thiệp. Nếu có điều kiện thì gia đình có thể mời giáo viên đến nhà can thiệp tại nhà cho trẻ....
Để can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ hiệu quả, phụ huynh cần lưu ý một số nguyên tắc. Đó là hạn chế cho trẻ xem tivi trong nhiều giờ liền, không đáp ứng tất cả các mong muốn của trẻ. Tiếp đến, hãy đưa trẻ ra ngoài chơi, cùng trò chuyện để cải thiện khả năng ngôn ngữ, tăng tương tác.
Một số đồ chơi, trò chơi phù hợp có thể giúp can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ:
Đồ chơi kích thích thị giác
Ở một số trẻ tự kỷ, khả năng học hỏi, tiếp nhận hay giao tiếp bằng thị giác là khá tốt. Chính vì thế, những đồ vật hoặc đồ chơi kích thích thị giác mà có âm thanh kết hợp chuyển động trẻ sẽ rất thích.
Lưu ý, trong quá trình can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ phụ huynh nên lựa chọn những đồ chơi cần vận động tay chân hoặc cơ thể để chơi cho trẻ, chúng sẽ giúp cải thiện khả năng nhận thức, điều hòa các giác quan tốt hơn.
Một số trò chơi, đồ chơi có thể áp dụng vào quá trình can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ nhằm cải thiện chứng tự kỷ của trẻ như:
- Thổi bong bóng xà phòng
- Đồ chơi có âm thanh và ánh sáng
- Chong chóng
- Các loại trò chơi xếp hình, xây nhà
- Thả hình dạng thích hợp vào hộp
- Đàn gõ
- Lò xo 7 màu
- Bóng gai sáng 7 màu
- Các đèn phát sáng màu khác nhau
- Tranh ảnh (ánh chụp, sách tranh, lô tô, truyện tranh theo chủ đề,…)
Đồ chơi mô hình, đóng vai giúp cải thiện trẻ tự kỷ
Can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ qua đồ chơi có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ trẻ phát triển, đặc biệt là kỹ năng tương tác và tưởng tượng. Cha mẹ có thể cho trẻ chơi một số đồ chơi như:
- Búp bê, thú nhồi bông
- Bộ nhà cửa đồ chơi
- Bộ cắt hoa quả
- Bàn chải, bát thìa, lược,
- Xe cộ
- Trò chơi đồ hàng: đóng vai
Đồ chơi giúp kích thích sáng tạo não bộ trẻ tự kỷ
Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong vấn đề tập trung, ghi nhớ và sáng tạo. Những đồ chơi dưới đây sẽ phần nào giúp trẻ học hỏi và phối hợp các giác quan với nhau, hỗ trợ cho quá trình can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ như:
- Bút chì, bút sáp, bút màu và bảng từ
- Đất sét
- Kéo, cắt, gấp giấy
- Xâu hạt thành sợi
- Lắp ráp và ghép mảnh
Trò chơi giúp trẻ khéo léo hơn
Trong quá trình can thiệp tại nhà cho trẻ tự kỷ, những trò chơi dưới đây sẽ tạo không khí vui nhộn, giúp bé tương tác nhiều hơn và điều hòa khả năng vận động:
- Các bài ca giao, đồng giao kết hợp với những động tác của cơ thể: Chi chi chành chành, nu na nu nống, nhong nhong, chi chành, dung dăng dung dẻ
- Những bài hát nói về cơ thể có kèm theo động tác
- Những bài hát về các con vật kèm các động tác
Trò chơi vận động đối với cơ thể trẻ
Ở một số trẻ tự kỷ, các trò chơi vận động, nhiều màu sắc có một sức hút kỳ lạ và khiến trẻ cực kỳ thích thú. Ngược lại, có những trẻ gặp khó khăn khi vận động hay phản ứng rất chậm. Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể cho trẻ chơi một số trò chơi như:
- Cầu trượt, bập bênh, xích đu, ném hoặc đá các loại bóng
- Nhún và lăn trên bóng to; giữ thăng bằng
- Chơi với dây chun; xe lắc và xe đạp
